Ζουρνάλ 1918 - 1919

Το φθινόπωρο του 1917 οι ελληνικές εφημερίδες είχαν ήδη ακολουθήσει το παράδειγμα των ευρωπαϊκών και περιόρισαν καθημερινά την ύλη τους σ’ ένα δισέλιδο (ή τετρασέλιδο μικρού σχήματος). Ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος, που βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη, είχε επιφέρει σημαντικά οικονομικά προβλήματα με αντίκτυπο και στην προμήθεια χαρτιού.

Ένα από τα πρώτα «θύματα» της αισθητής μείωσης στην ύλη των εφημερίδων υπήρξαν τα δημόσια θεάματα. Δεν υπήρχαν πλέον εκτενείς αναφορές σε νέα ελληνικά ή ξένα ζουρνάλ, άλλα διαφημίζονταν περισσότερο εμπορικές ταινίες μυθοπλασίας μεγάλου μήκους από το εξωτερικό - κυρίως ιταλικές με πρωταγωνίστρια την Μπερτίνι ή τη Μενικέλι. Έτσι, σ’ ένα μελετητή δίνεται η εντύπωση ότι δεν υπήρχε ιδιαίτερη κινηματογραφική δραστηριότητα την περίοδο αυτή στο ελληνικό κράτος, που όμως πρέπει να θεωρείται λανθασμένη ως πρόχειρη.

Ανατρέχοντας στις σελίδες του αθηναϊκού τύπου του έτους 1918, διαπιστώνουμε ότι διαφημίστηκε ιδιαίτερα η ταινία από τη νίκη του Σκρα, παραγωγή της «Σινέ-Οριάν», η οποία ξεκίνησε να προβάλλεται ταυτόχρονα και στους 8 μεγάλους κινηματογράφους της οδού Σταδίου - για λόγους υγείας, προκειμένου να μπορέσουν όλοι οι ενδιαφερόμενοι να παρακολουθήσουν την ταινία χωρίς να παρατηρηθεί συνωστισμός - από τις 19 Οκτωβρίου.

Δύο άλλα ενδιαφέροντα κινηματογραφικά γεγονότα του 1918: Στις 28 Ιανουαρίου, η «Άστυ Φιλμς» κινηματογράφησε με τρεις μηχανές το συλλαλητήριο, που πραγματοποιήθηκε στην οδό Σταδίου από οπαδούς του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου (με την παρουσία και του ίδιου) εναντίον του στασιαστικού κινήματος, που είχε εκδηλωθεί τις προηγούμενες ημέρες στη Λαμία. Επίσης, από τις 26 Φεβρουαρίου ξεκίνησε να προβάλλεται στο «Παλλάς» μια πανοραματική αναπαράσταση της Σμύρνης, όμως δεν γνωρίζουμε αν η ταινία ήταν ελληνικού ή ξένου οίκου.

Η πιο σημαντική ταινία του 1919 ήταν η «Κατάληψις της Σμύρνης παρά του Ελληνικού Στρατού και Στόλου», που ξεκίνησε να προβάλλεται στον κινηματογράφο «Αττικόν» από τις 7 Ιουλίου. Η σχετική διαφήμιση στον τύπο έδινε το στίγμα της ταινίας, που αναπαριστούσε όλες τις λεπτομέρειες από την κατάληψη της μικρασιατικής πόλης: «Πανζουρλισμός εξ ενθουσιασμού. - Ο Ελληνικός λαός και στρατός αδελφοποιούμενοι. - Ο Ελληνικός στόλος προσκύνημα του λαού κ.λ.π.». Επιπλέον στη μεγάλη οθόνη προβάλλονταν πλάνα από την πυρπόληση του Αϊδινίου και την άφιξη του στρατηγού Παρασκευόπουλου στην Κωνσταντινούπολη.

Πιθανολογείται ότι γυρίστηκαν και άλλες ταινίες επικαιρότητας, για τις οποίες δεν γνωρίζουμε ωστόσο το παραμικρό, εκτός από μια της Γκωμόν (του τοπικού παραρτήματος), που έδειχνε το βασιλιά Αλέξανδρο να επιθεωρεί τα ελληνικά στρατεύματα από κοινού με το δούκα του Κόνοτ. Η σκηνή αυτή περιλαμβανόταν στη σειρά «Gaumont Graphic No. 43».

Πηγές:

Δημοσιεύματα της εφημερίδας Εστία (Ιανουάριος, Φεβρουάριος, Οκτώβριος 1918) και φυσικά, όπως και στις υπόλοιπες ενότητες, πληροφορίες από διαφημίσεις ή τις στήλες Δημοσίων Θεαμάτων όλων των εφημερίδων της εποχής, που διατίθενται σε ψηφιοποιημένη μορφή.

ΕΠΟΜΕΝΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: «Η προίκα της Αννούλας»: Το πρώτο “άξιο του ονόματος” ελληνικό έργο