ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ

Αυτό το ιστολόγιο δεν μοιάζει με τα περισσότερα που γνωρίζετε. Έχει ένα πολύ συγκεκριμένο περιεχόμενο (το οποίο προσδιορίζεται απόλυτα από τον τίτλο του) και - το κυριότερο - δεν είναι απεριορίστου χρόνου, αλλά έχει ημερομηνία λήξης. Επιπλέον, σπάει τον κανόνα που θέλει τα ιστολόγια να γίνονται βιβλία. Εδώ γίνεται το αντίστροφο: ένα βιβλίο με τίτλο “Οι πρώτες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου” και υπότιτλο “Η ιστορία του προπολεμικού ελληνικού σινεμά”, που τυπώθηκε με ίδια έξοδα στις Σέρρες μία εβδομάδα πριν τα Χριστούγεννα του 2015 και το οποίο δεν πωλείται πουθενά, γίνεται μπλογκ, ώστε μακροπρόθεσμα να επικοινωνήσει το περιεχόμενό του σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους και παράλληλα να ανανεώσει το ενδιαφέρον (ερευνητικό και αναγνωστικό) για τα άγνωστα, πρώτα χρόνια του ελληνικού κινηματογράφου.

Πρόκειται για τη δουλειά ενός ερασιτέχνη ερευνητή, η οποία όμως έγινε με επαγγελματική προδιάθεση, για να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Το πώς και το γιατί παρατίθεται σε επόμενη ανάρτηση. Το μόνο που θ’ αναφέρω εδώ είναι ότι πρόκειται για μια ολότελα πρωτότυπη έρευνα με μελέτη όλων των διαθέσιμων, ψηφιοποιημένων ελληνικών και ξένων εφημερίδων και περιοδικών, καθώς και ενός πολύ μικρού αριθμού σεναρίων ελληνικών ταινιών της εποχής εκείνης. Τα νέα στοιχεία, που έρχονται για πρώτη φορά στο φως, είναι πάρα πολλά και αυτό μπορεί να πιστοποιηθεί από τον κάθε αναγνώστη – ανεξάρτητα από το αν μείνει ικανοποιημένος από τον τρόπο γραφής μου ή από τον τρόπο οργάνωσης του υλικού – αντιπαραβάλλοντας τα όσα διαβάσει εδώ με τα περιεχόμενα όσων βιβλίων ή άρθρων έχουν γραφτεί ειδικά για το προπολεμικό ελληνικό σινεμά.

Η χρονική συγκυρία - τόσο για το βιβλίο όσο και για το μπλογκ - νομίζω ότι είναι πρόσφορη. Ήδη έκανε πρεμιέρα στις αίθουσες η πρώτη ελληνική ταινία 3D, η οποία έχει ήδη κερδίσει μια θέση στα μελλοντικά βιβλία ιστορίας του ελληνικού σινεμά ανεξάρτητα από τις επιδόσεις της στο box office. Επίκειται η πρώτη προβολή της επεξεργασμένης, έγχρωμης βερσιόν μιας από τις κλασικότερες ασπρόμαυρες, ελληνικές ταινίες, “Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα”, με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννηση ενός από τους σπουδαιότερους δημιουργούς του ελληνικού κινηματογράφου, του Γιώργου Τζαβέλλα. Εξάλλου, τον Απρίλιο συμπληρώνονται 110 χρόνια από την πρώτη ελληνική ταινία, ένα ζουρνάλ ελληνικής παραγωγής (αλλά μάλλον γυρισμένο από ξένο οπερατέρ), που κατέγραφε τη Μεσολυμπιάδα του 1906.

Το παρόν ιστολόγιο αποτελεί μια αυτούσια μεταφορά του βιβλίου γραμμή προς γραμμή, λέξη προς λέξη (με ελαχιστότατες παρεμβάσεις διόρθωσης κάποιων μικρών λαθών, που δεν ξέφυγαν από τον “δαίμονα του πληκτρολογίου”, ή προσαρμογής ορισμένων αποσπασμάτων στο πλαίσιο ενός ιστολογίου). Γιατί όμως η διαδικτυακή μεταφορά του γίνεται σε μορφή μπλογκ και όχι π.χ. ως e-book;

Μια πρόχειρη απάντηση θα ήταν ότι πολύ απλά δεν καταχώρησα το έργο μου ως e-book στη βάση δεδομένων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας, όταν υπέβαλα αίτηση απόκτησης του ISBN. Δεν ήταν καν στις προθέσεις μου τότε, καθώς βασική μου επιδίωξη ήταν (και παραμένει) η δημιουργία μιας πιο επιμελημένης έντυπης έκδοσης, εφόσον βέβαια υπάρξει σχετικό ενδιαφέρον από κάποιον εκδοτικό οίκο, ώστε το βιβλίο να φτάσει στα χέρια κάθε ενδιαφερομένου, σε όποιο μέρος της Ελλάδας κι αν ζει και μάλιστα σε μια κοινή, λογική τιμή. (Αλλιώς, με δεδομένο ότι η έδρα μου βρίσκεται στις Σέρρες, θα έπρεπε αναγκαστικά να προσφέρω το βιβλίο σε διαφορετικές τιμές, ανάλογα με τον τόπο κατοικίας ή/και τα αντίτυπα παραγγελίας του κάθε δυνητικού αναγνώστη, ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των τελών αποστολής, κάτι που προφανέστατα θα συνεπαγόταν άνιση - και κατ’ επέκταση άδικη - μεταχείριση). Η εύρεση εκδοτικού οίκου δεν έγινε έγκαιρα εφικτή ούτε διαφαίνεται άμεση μια τέτοια προοπτική και αμέσως ενεργοποιήθηκε το σχέδιο β.

Εξάλλου, το βιβλίο – και κατ’ επέκταση η συγκεκριμένη σελίδα – γράφτηκε, επειδή θέλει να φέρει στο φως τα πολλά νέα στοιχεία μιας εκτενέστατης και πρωτότυπης έρευνας γύρω από το προπολεμικό ελληνικό σινεμά, να ξαναγράψει – αν θέλετε – από την αρχή την ιστορία του, ώστε να εξυπηρετηθούν τρεις σκοποί: α) να αποδοθεί η δέουσα τιμή στις πρώτες ελληνικές ταινίες, οι οποίες μπορεί να ήταν σε πολύ μεγάλο βαθμό πρόχειρες και ερασιτεχνικές, όμως αποτέλεσαν τη βάση πάνω στην οποία αναπόφευκτα στηρίχτηκε η έβδομη των τεχνών στη χώρα μας· β) να δοθεί το έναυσμα για την αναζωογόνηση της - βαλτωμένης τα τελευταία χρόνια - έρευνας γύρω από το προπολεμικό ελληνικό σινεμά, με αφορμή τα όποια νέα στοιχεία, αλλά και τα ερωτήματα που είτε ευθέως είτε πλαγίως θέτει η έρευνά μου· γ) να ικανοποιηθούν οι απλοί αναγνώστες, οι οποίοι δεν είναι ειδικοί, όπως κι εγώ άλλωστε, αλλά θέλουν να μάθουν για τα πρώτα χρόνια του ελληνικού σινεμά, για τις υποθέσεις των ταινιών, τους ηθοποιούς, τα παρασκήνια, κάποια πιπεράτα περιστατικά κλπ. Να σημειώσω απλά εδώ ότι θεωρώ λανθασμένη την άποψη, που μου αντιπαραβλήθηκε, ότι η καταγραφή της ιστορίας (και μάλιστα για ένα τόσο λαϊκό θέμα, όπως η τέχνη και ο κινηματογράφος εν προκειμένω) αποτελεί εσωτερική υπόθεση των ερευνητών χωρίς τη συμμετοχή του αναγνωστικού κοινού, ότι δηλαδή δεν ενδιαφέρει ευρύτερες μάζες πέραν ίσως κάποιων σκηνοθετών, καθηγητών πανεπιστημίου ή φοιτητών.

Πέραν όμως όλων των παραπάνω, το μπλογκ ως εργαλείο έκφρασης προσφέρει μια διαδραστικότητα, τη δυνατότητα δηλαδή ανταλλαγής σχολίων, ενδεχομένως και πληροφοριών, που θα μπορούσαν να εμπλουτίσουν την έρευνα. Αλλά κι αν αυτό το τελευταίο δεν συμβεί, θα υπάρχει το κέρδος της επικοινωνίας.

Συνολικά, οι ενότητες του βιβλίου ανέρχονται σε 94. Φυσικά, δεν θα δημοσιοποιώ μόνο μία ενότητα την ημέρα, εκτός αν αυτή έχει πολύ μεγάλη έκταση. Μάλιστα, όσες ενότητες είναι πολύ μεγάλες, θα διασπώνται σε δύο μέρη, ώστε να είναι πιο ξεκούραστη η ανάγνωση. 

Αν και το τυπωμένο βιβλίο περιέχει συνολικά 913 υποσημειώσεις, ο αριθμός τους εδώ θα είναι κατά πολύ μικρότερος, καθώς σκοπεύω στην on-line εκδοχή να παραθέσω μονάχα μια γενική κατάσταση των εντύπων που αξιοποιήθηκαν ανά ενότητα, παραλείποντας δηλαδή τίτλους άρθρων και ημερομηνίες. Ο λόγος νομίζω είναι προφανής. Επίσης, δεν θα συμπεριλάβω κάποιες σπάνιες εικόνες, που περιλαμβάνονται στην έντυπη έκδοση, καθώς η εμπειρία μου μ’ έχει διδάξει ότι είναι πολύ εύκολο μια μεγάλη ιστοσελίδα όχι απλά να “κλέψει” τις φωτογραφίες από ένα μικρό μπλογκ, αλλά και να βάλει από πάνω τη στάμπα “αποκλειστικότητας”! Αντίθετα, θα δημοσιεύσω διαφημιστικές καταχωρήσεις των ταινιών, οι οποίες – κατά κύριο λόγο - δεν περιλαμβάνονται στο βιβλίο, όπως και πολλές ενδιαφέρουσες εικόνες που δεν χρησιμοποιήθηκαν στην έντυπη έκδοση λόγω αλλοίωσης κατά την εκτύπωσή τους.

Τα λίγα αντίτυπα του βιβλίου, που τυπώθηκαν, κατά μεγάλο μέρος προσφέρθηκαν σε όσους ερευνητές εκδήλωσαν σχετικό ενδιαφέρον μετά από επικοινωνία μου μαζί τους. Αντίτυπο του βιβλίου έχω καταθέσει στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σερρών, ενώ αντίτυπα έχω αποστείλει επίσης στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, στη Βιβλιοθήκη της Ταινιοθήκης της Ελλάδος στην Αθήνα, στην Κινηματογραφική Βιβλιοθήκη του Μουσείου Κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη, στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Καβάλας και στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Πάτρας, αν και δεν γνωρίζω κατά πόσο μπορείτε να αναζητήσετε από σήμερα κιόλας το βιβλίο στα ράφια τους. Επίσης, έχω κάνει κρούσεις και σε άλλες δημόσιες βιβλιοθήκες, αλλά και σε κινηματογραφικές λέσχες ανά την Ελλάδα, χωρίς να έχω πάρει κάποια απάντηση μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, ενώ γενικά θα μ’ ενδιέφερε σταδιακά και σε βάθος χρόνου ν’ αποστείλω αντίτυπα σε όσο το δυνατόν περισσότερες βιβλιοθήκες στη χώρα. Θα υπάρξει σχετική λίστα που θα ανανεώνεται, όποτε γίνεται μια νέα αποστολή του βιβλίου, αρκεί να γνωρίζω με βεβαιότητα ότι αυτό όντως είναι διαθέσιμο για το αναγνωστικό κοινό.


Δεν θα υποκριθώ ότι δεν ενδιαφέρομαι για την επιτυχία είτε του βιβλίου είτε του ιστολογίου. Προφανώς θέλω να βρω έναν εκδότη, που θα συμμεριστεί την άποψη ότι αυτό το βιβλίο δεν είναι απλά μια από τα ίδια και ότι αξίζει τον κόπο να πάρει το όποιο οικονομικό ρίσκο ώστε να παρουσιαστεί μια επαγγελματικά στημένη δουλειά (έχω μάλιστα και αρκετές σχετικές ιδέες), ενδιαφέρομαι στη συνέχεια το βιβλίο αυτό να φτάσει σε πολλά ράφια βιβλιοθηκών, όμως δεν είναι μόνο αυτό που με απασχολεί.

Ωστόσο, στο τέλος της ημέρας θα θεωρήσω ως αποτυχία όχι τη μη πραγματοποίηση των παραπάνω προσωπικών μου στόχων, αλλά την τυχόν αγνόηση των νέων στοιχείων, που δημοσιοποιώ μέσω της έρευνας μου, από τους ανθρώπους του κινηματογράφου. Επί της ουσίας, αποτυχία θα είναι όχι το να μην βρω εκδότη (αυτό θα είναι κάτι ανεπιθύμητο φυσικά, αλλά όχι και το τέλος του κόσμου) όσο το να συνεχίσουν μετά από δυο χρόνια να ανατυπώνονται τα υπάρχοντα βιβλία καταγραφής της ιστορίας του ελληνικού κινηματογράφου περιλαμβάνοντας τα ίδια κενά ή τις ίδιες ανακρίβειες, ωσάν η παρούσα έρευνα να μην παρουσιάστηκε ποτέ.

Δείτε κι αυτό: ΣΕ ΠΟΙΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΒΡΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου