«Στα κύματα του Βοσπόρου»

Ποδαρικό στο 1934 έκανε μια ελληνοτουρκική (ή μήπως σωστότερα θα την λέγαμε μόνο τουρκική;) ται­νία, γυρισμένη εξ ολοκλήρου στην Κωνσταντινούπολη: στα στούντιο της «Ιπέκ Φιλμ» και σε διάφορα σημεία της πόλης. Είχε τίτλο «Στα κύματα του Βοσπόρου» (με υπότιτλο «Το μπαρμπεράκι») ή «Cici Berber», δηλ. «Ωραίο μπαρμπεράκι» στα τουρκικά.

Το σενάριο της ταινίας αφορούσε έναν ελληνοτουρκικό έρωτα, πλήρως εναρμονισμένο με το κλίμα ελληνοτουρκικής φιλίας, που δέσποζε εκείνη την εποχή. Αυτή είναι μια μικρή ιδέα της ιστορίας:

Ένας δημοσιογράφος, ο Σελίμ, επισκέπτεται ένα πολυτελές κουρείο του Πέραν, για τις ανάγκες μιας συνέντευξης. Ωστόσο αντιμετωπίζεται εχθρικά, γιατί οι δημοσιογράφοι συνηθί­ζουν να ανακατεύονται πολύ στην προσωπική ζωή της Ελένης, που είναι ιδιοκτήτρια ή η επι­βλέπουσα στο κουρείο. Ο Σελίμ ερωτεύεται την Ελένη, με την οποία όμως είναι ερωτευμένος και ο Ρουσέν, ο οποίος κάνει πίσω στο όνομα της φιλίας, μιας και οι τρεις νέοι γίνονται φίλοι. Ένα βράδυ, η Ελένη βγαίνει κρυφά από τον πατέρα της, ο οποίος υποτίθεται ότι κοιμόταν, για να πάει σ’ ένα χορό με το Σελίμ και το Ρουσέν, όμως εκεί θα δει τον... πατέρα της, συνο­δευόμενο από μια ωραία γυναίκα. Η Ελένη και ο Ρουσέν το σκάνε, ενώ μένει μόνος του ο Σε­λίμ, ο οποίος συναντά ένα συνάδελφό του δημοσιογράφο και μπλέκει σε νέες κωμικές περι­πέτειες...

Πρωταγωνιστούσε η Ζωζώ Νταλμάς, στο πλευρό ηθοποιών του τουρκικού Εθνικού Θεάτρου, όπως οι Μουαμέρ Καρατσά (Ρουσέν), Φέρντυ Ταϊφούρ (Σελίμ), Ισμαήλ Γκαλίπ Αρκάν, Σεφκιέ Μαΐ κ.ά.

Σεναριογράφος ήταν ο Τούρκος ποιητής Ναζίμ Χικμέτ υπό το ψευδώνυμο Μουμτάζ Οσμάν, όμως ελληνική εφημερίδα εμφάνιζε ως σεναριογράφο τον Κώστα Καπετανάκη, μια πληροφορία ελάχιστα αξιόπιστη, καθώς οι διάλογοι της ταινίας φαίνεται ότι ήταν κατά βάση τουρκικοί. Ενδεχομένως ο Καπετανάκης βοήθησε στους ελληνικούς διαλόγους, ενώ υπέγραψε τους στίχους των ελ­ληνικών τραγουδιών, που ακούστηκαν στην ταινία: «Γελεκάκι», «Όταν μεθά», «Αχ! Αυτός ο έρως», «Σαν πιω κρασί», «Τα ματάκια σου τα ψεύτικα» και «Στην εξοχή ο έρωτας». Τις μουσικές συνέθεσαν ο Γιάν­νης Κυπαρίσσης και ο Μουσούτ βέης, ενώ ο δεύτερος έκανε και τη σκηνοθεσία. Χορούς εκτέλεσαν τα κορίτσια του τουρκικού Μουσικού Θεάτρου.

Τα γυρίσματα ξεκίνησαν στις αρχές Απριλίου 1933, όμως δημοσιεύματα του τουρκικού τύπου ήθελαν την ταινία να τιναζόταν στον αέρα με αφορμή την ανάκριση της Ζωζώ Νταλμάς από την τουρκική αστυ­νομία στα πλαίσια έρευνας για την εξάρθρωση σπείρας λαθρεμπορίου ναρκωτικών. Με εξ ολοκλήρου φανταστικά ρεπορτάζ οι τουρκικές εφημερίδες ήθελαν την ηθοποιό μεταξύ των αρχηγών της σπείρας, όμως αυτά δεν ανταποκρίνονταν στην πραγματικότητα.

Η πρώτη προβολή της ταινίας έγινε στον κινηματογράφο «Μελέκ» της Κωνσταντινούπολης από τις 29 Νοεμ­βρίου 1933.

Στην Ελλάδα προβλήθηκε (ενδεικτική αναφορά):

από 01.01.1934  Αθήνα              «ΠΑΝΘΕΟΝ»

από 08.01.1934  Πειραιάς          «ΧΑΪ-ΛΑΪΦ»

από 12.02.1934  Θεσσαλονίκη                 «ΗΛΥΣΙΑ»

από 26.02.1934  Πάτρα              «ΠΑΝΘΕΟΝ»

από 17.09.1934  Ηράκλειο        «ΑΛΚΑΖΑΡ»

από 21.11.1935   Καβάλα           «ΔΙΟΝΥΣΙΑ»

ως ; 29.12.1935  Σέρρες              «ΠΑΝΘΕΟΝ»

από 16.01.1936  Μυτιλήνη       «ΠΑΝΘΕΟΝ»

από 26.02.1936  Πύργος            «ΤΙΤΑΝΙΑ»

από 30.03.1936  Χανιά               «ΠΑΝΘΕΟΝ»

Στην Καβάλα διαφημίστηκε ως «Στα γαλανά νερά του Βοσπόρου», ενώ υπό τον τίτλο «Αχ! αυτός ο έρως» προβλήθηκε αρκετές φορές  στην Αλεξάνδρεια (πρώτη προβολή στον κινηματογράφο «Λίδο» το Μάιο του 1934), όπου σημείωσε μεγάλη επιτυχία, καθώς και στο Κάιρο.

Δεν είναι ξεκάθαρο πόσο μεγάλη υπήρξε η ανταπόκριση του ελληνικού κοινού, όμως οι κριτικοί αγνόησαν την ταινία. Μόνο ο Γ. Ν. Μακρής περιορίστηκε να σημειώσει στη στήλη του στο φιλολογικό περιοδικό Νέα Εστία ότι  «Εκτός από το συγχρονισμό του, το φιλμ αυτό είναι τόσο κάτω από κάθε τι μέτριο και ως σενάριο και ως σκηνοθεσία και ως ηθοποιία, ώστε να καταντά συγκατάβαση και ότι γράφονται οι γραμμές αυτές για τέτοιο τερατούργημα».

…………………………………………………..

Οι παραγωγοί των «Κυμάτων του Βοσπόρου» σχεδίαζαν να γυρίσουν παράλληλα και μια δεύτερη κινηματογραφική οπερέτα σε σενάριο Κίμωνα Καπετανάκη και μουσική Γιάννη Κυπαρίσση. Ο τίτλος της θα ήταν «100 εκατομμύρια προίκα» ή «Εκατομμύρια προίκας» και θα πρωταγωνιστούσαν Έλληνες ηθοποιοί: οι Ζαζά Μπριλλάντη, Χριστόφορος Νέζερ, Άρτεμις Κυπαρίσση, Π. Γαβριηλίδης κ.ά. Τα εσωτερικά γυρίσματα θα πραγματοποιούνταν όλα στο στούντιο της «Ιπέκ», ενώ τα εξωτερικά στην Αθήνα. Ωστόσο η Μπριλλάντη αρρώστησε και υποχρεώθηκε από τους γιατρούς να μείνει κλινήρης για αρκετό διάστημα. Πιθανόν αυτός ήταν κι ο λόγος που τελικά η ταινία δεν γυρίστηκε ποτέ.