ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ 11: Μια υπεραισιόδοξη εκτίμηση για τις προοπτικές του ελληνικού κινηματογράφου

Το φθινόπωρο του 1930, οι εφημερίδες (οι πιο λαϊκές τουλάχιστον) δημοσίευαν εκτενή αφιερώματα στο μεγάλο αριθμό νέων ταινιών που είτε ήδη γυρίζονταν είτε βρίσκονταν στα σκαριά για γύρισμα. Στις 22 Οκτωβρίου 1930, ολοκληρώνοντας έναν κύκλο αφιερωμάτων στις ταινίες αυτές και κυρίως στους ανερχόμενους κινηματογραφικούς σταρ της εγχώριας κινηματογραφικής βιομηχανίας, η εφημερίδα Ελληνική δημοσίευσε ένα υπεραισιόδοξο έως ουτοπικό άρθρο για τις προοπτικές του ελληνικού κινηματογράφου. Το κείμενο υπέγραφε ο Δ. Χρον.

ΤΑ ΑΣΤΕΡΙΑ ΠΟΥ ΑΝΑΤΕΛΛΟΥΝ: ΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΣ ΜΑΣ

Το τέλος της ερεύνης. - Τα συμπεράσματα. - Αι πρόοδοι. - Αι ομιλούσαι τανίαι. - Τα έργα. - Ευχάριστα και δυσάρεστα σημεία. - Μερικοί φόβοι. - Οι ηθοποιοί. - Πολλά αστέρια. - Και μια θλιβερά αλήθεια.

Η «Ελληνική» εις μακράν σειράν φύλλων εξήτασε τα ζητήματα του ελληνικού φιλμ, παρουσίασε τα νεώτερα έργα και προ παντός - κύριος σκοπός της ερεύνης - ενεφάνισε τα ανατέλλοντα αστέρια της ελληνικής οθόνης. Η καμπάνια μας δηλαδή είχεν ως βάσιν τα νέα κινηματογραφικά ταλέντα που ανεκάλυψαν αι εταιρείαι και που πρωταγωνιστούν εις τα ήδη γυριζόμενα ή τα έτοιμα φιλμ τα οποία θα αρχίσουν σε λίγο να προβάλωνται.

Η έρευνά μας ετελείωσεν. Αλλ' από αυτήν μπορούν να βγουν μερικά συμπεράσματα πολύ ενδιαφέρονται και πολύ σοβαρά.

Τα συμπεράσματα αυτά είνε βέβαια ενθαρρυντικά. Όπως είπαμε στην αρχή της ερεύνης μας, το ελληνικό φιλμ παρουσιάζει καταφανή πρόοδον και εξέλιξιν. Αι δε πληροφορίαι τας οποίας αι στήλαι μας ενεφάνισαν, προχωρούσης της ερεύνης, έπεισαν απολύτως τον αμφιβάλλοντα ότι πραγματικαί πρόοδοι σημειούνται εις την ελληνικήν οθόνην.

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΦΙΛΜ

Όπως πολύ ορθώς ελέχθη, ο ελληνικός κινηματογράφος από προσπάθεια, που ήτο γίνεται δημιουργία. Εφέτος θα έχωμεν ομιλούσας ελληνικάς ταινίας, τας οποίας δεν ήτο δυνατόν να ονειρευθούμε προ ενός έτους. Και από τας ταινίας αυτάς μόνον μία θα γυρισθή «ηχητικώς» εις το εξωτερικόν. Όλες η άλλες θα ετοιμασθούν εδώ από το άλφα έως το ωμέγα. Η φωνοληψία των ταινιών θα γίνη εδώ. Όπως εγράψαμε, το στούντιο της εταιρίας Γαζιάδη, που ετοιμάζεται, θα αρχίση προσεχώς όχι μόνον ελληνικήν, αλλά και βαλκανικήν ομιλούσαν παραγωγήν. Και έτσι η Ελλάς γίνεται κινηματογραφικόν κέντρον διά την Ανατολήν.

ΤΑ ΝΕΑ ΕΡΓΑ

Τα γυριζόμενα έργα παρουσιάζουν βέβαια βελτιώσεις και προόδους από τα περυσινά, αλλά δεν μας ικανοποιούν πλήρως ως προς την εκλογήν. Εννοείται ότι υπάρχουν και μερικά, διά τα οποία δεν είνε δυνατόν να έχη κανείς αντίρρησιν. Η «Στέλλα Βιολάντη» και ο «Αγαπητικός της Βοσκοπούλας» είνε επιτυχής εκλογή.

Το ίδιο δύναται να λεχθή διά τον «Δάφνιδα και Χλόην», που γυρίζει ο κ. Λάσκος της «Άστρο-φιλμ», αν και επί του προκειμένου έχομεν μερικούς φόβους. Το ίδιο έργο εγυρίσθη προ τινος εις την Αγγλίαν και υπήρξε πράγματι πολύ καλό, όπως επληροφορήθημεν.

Οι φόβοι μας λοιπόν είνε μήπως, λόγω ελλείψεως τεχνικών μέσων, δεν κατορθώσωμεν να παρουσιάσωμεν κάτι το εφάμιλλον. Η κινηματογράφησις ενός κλασσικού αριστουργήματος εις την ιδίαν πατρίδα του πρέπει να είνε τελεία. Θα είνε όμως; Ξέρομε ότι ο κ. Λάσκος και οι συνεργάται του έχουν όλον ον ενθουσιασμόν και την ικανότητα να παρουσιάσουν καλά πράγματα. Αλλ' υπάρχουν άραγε όλα τα μέσα;

ΟΙ ΗΘΟΠΟΙΟΙ

Από απόψεως ηθοποιών, έχομεν, δύναται να λεχθή, μεγίστην πρόοδον. Εις τα νέα φιλμ υπάρχουν πρόσωπα, διά τα οποία δύναται να λεχθή ότι αποτελούν αληθινάς ελπίδας διά το μέλλον. Η δις Ματλή, η δις Χατζημιχάλη, η δις Ντοριβάλ, η δις Θεολογίδου, η δις Κίτση, όλες αυτές η νέες πρωταγωνίστριες είνε αληθινά αποκτήματα. Αλλά κι' από μέρους των ανδρών έχομεν νέα ταλέντα. Ο κ. Ευαγγελίου π.χ., ο κ. Σπαθόπουλος, ο κ. Σβορώνος, ο κ. Βλαχόπουλος, ο κ. Σπαρίδης, ο κ. Κατράκης αποτελούν και αυτοί ελπίδες.

Αν βάλη κανείς δίπλα σ' αυτούς τους παλαιούς, όπως την κυρίαν Σαγιάνου-Κατσέλη, τον κ. Τσακίρην και τόσους άλλους θα εύρη ότι το στερέωμά μας επλουτίσθη από αρίστους αστέρας.

Δεν θα κλείσωμεν όμως την έρευναν, χωρίς την διαπίστωσιν μιας θλιβεράς αληθείας: της αληθείας ότι αι εταιρείαι, αφού αναδείξουν ένα ταλέντο, το εγκαταλείπουν διά να εμφανίσουν νέο, πράγμα το οποίον δεν συμβαίνει έξω; Γιατί γίνεται αυτό; Για οικονομικούς λόγους; Δεν θέλομε να το πιστεύσωμε. Και περιμένομε τα πράγματα να διαψεύσουν γρήγορα την θλιβερή αυτή αλήθεια που δεν έχει θέσιν μέσα σε τόσας αλματικάς προόδους.