Ζουρνάλ και άλλα του 1928

Τίτλοι/περιεχόμενα ελληνικών ζουρνάλ τoυ έτους 1928:

-- «Τεγέα και η κοινωφελής δράση του Τεγεατικού Συνδέσμου». Είναι γνωστή μία προβολή της ταινίας συνοδεία μουσικής στο «Κεντρι­κόν» το πρωί της 29ης Απριλίου· όλα τα έσοδα διατέθηκαν υπέρ όσων κοινωφελών ιδρυμάτων συντηρούνταν από το Σύνδεσμο και υπέρ των σεισμοπαθών της Κορίνθου.

-- Ταινία μήκους 4.500 μέτρων με όλες σχεδόν τις πόλεις και τους αρχαιολογικούς χώρους της Πελοποννήσου προβλήθηκε στο «Σπλέντιτ» στις 13 Μαΐου, με την αίθουσα να κατακλύζεται από Πελοποννήσιους φουστανελοφόρους. Η πρωτοβουλία ανήκε στο «Φιλανθρωπικό Σύλλογο των Στρεμνιτσιωτών», ο οποίος είχε εμφανίσει ταινία για τη Γορτυνία ένα χρόνο νωρίτερα.

-- Τον Ιούνιο κινηματογραφήθηκε το πρωτοποριακό εγχείρημα του διοικητή της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας συνταγματάρχη Αδαμίδη και του υπολοχαγού αεροπόρου Παπαδάκου, οι οποίοι επιβαίνοντες του αεροπλάνου «Ελλάς» πραγματοποίησαν τον εανέριο γύρο της Μεσογείου: διένυσαν 12.800 χιλιόμετρα σε 75 ώρες και 35 λεπτά –αν και όχι συνεχόμενα, καθώς δεν το επέτρεπαν οι τεχνικές δυνατότητες της εποχής, αλλά σε διάστημα αρκετών εβδομάδων (8 Ιουνίου - 2 Ιουλίου).

Λίγες μέρες αργότερα, στις 14 Ιουλίου, και στο αεροδρόμιο του Όρχου στη Θεσσαλονίκη κινηματογραφήθηκε η βάφτιση των νέων αεροπλάνων, που είχαν αποκτηθεί με την ιδιωτική εισφορά των πολιτών μετά από εράνους σε πόλεις της Μακεδονίας και της Θράκης, τα ονόματα των οποίων (πόλεων) άλλωστε δόθηκαν στα αεροσκάφη.

Γνωρίζουμε το ακριβές περιεχόμενο των δύο ταινιών χάρη σ’ ένα διαφημιστικό δημοσίευμα με αφορμή την προβολή τους στη Δράμα (κινηματογράφος «Μέγας» στις 26 Ιουνίου 1930) υπό τη μορφή μιας μεγάλης ταινίας υπό τον τίτλο «Η Διαδρομή της Μεσογείου υπό του αεροπλάνου Ελλάς»:

Ο Συνταγματάρχης της αεροπορίας μας κ. Αδαμίδης μετά του υπολοχαγού Παπαδάκου επιβαίνοντες του αεροπλάνου μας «Ελλάς» διατρέχουν το γύρο της Μεσογείου εντός 73 ωρών και 10 λεπτών.

Σταθμοί διαδρομής: Τατόι – Συρία – Αίγυπτος – Ισπανία – Γαλλία – Βουκουρέστι – Θεσσαλονίκη – Αθήνα.

Πανοραμικές απόψεις: Αθηνών, Ακρόπολης, Λυκαβητού, λιμένα Πειραιώς, Μετεώρων, Ολύμπου κλπ., ληφθείσες από το αεροπλάνο σε ύψος 2.300 μέτρων από τον ταγματάρχη αεροπορίας Βασταρδή.

Ομογενείς Έλληνες, αντιλαμβανόμενοι τη σπουδαιότητα της αύξησης του αεροπορικού μας στόλου, προσφέρουν αεροπλάνα προς ενίσχυση της αεροπορίας μας. Το παράδειγμά τους ακολουθούν οι πόλεις Καβάλα (4 αεροπλάνα), Δράμα (2), Σέρρες (1), Ελευθερούπολη (1), Ροδόπη (1), Έβρος (1), Λέσβος (1) και πολλές άλλες πόλεις της Θράκης και της Μακεδονίας.

Η μεγαλειώδης και θριαμβευτική επιστροφή της «Ελλάδος» στην Αθήνα γεννά ρίγη ενθουσιασμού και χιλιάδες κόσμου σπεύδουν να υποδεχθούν στο αεροδρόμιο Τατοΐου με λουλούδια τους θριαμβευτές Έλληνες αεροπόρους, τους οποίους μεταφέρουν επ’ ώμου μέσα σε κλίμα αλλοφροσύνης στο κυλικείο του Τατοΐου.

Στη Θεσσαλονίκη, παρουσία χιλιάδων λαού γίνεται η τελετή βάφτισης των υπό των ανωτέρω πόλεων προσφερθέντων αεροπλάνων, στα οποία δίνεται το όνομα αυτών τιμής και ευγνωμοσύνης ένεκεν. Όλες οι πόλεις, αντιλαμβανόμενες την υποχρέωση ενίσχυσης της αεροπορίας μας, σπεύδουν αμιλλώμενες να την ενισχύσουν και οι απανταχού Έλληνες προσφέρουν τον οβολό τους υπέρ της εθνικής μας αεροπορίας.

-- Τον Ιούλιο, ο Ε. Τζανετής της Αγγλο-Ελληνικής κινηματογραφικής εταιρίας κινηματογράφησε την εκδρομή στην Άνδρο, που διοργανώθηκε από την «Ένωση των εν Αθήναις Ανδρίων». Οπωσδήποτε πλάνα ελήφθησαν κατά την έξοδο των εκδρομέων από το Μητροπολιτικό ναό της Κοιμήσεως. Από κει και πέρα, πιθανόν κινηματογραφήθηκαν οι περιηγήσεις των περίπου τριακοσίων εκδρομέων σε άλλα μέρη του νησιού, όπως το Κόρθι, ενδεχομένως και κάποιοι από τους πυγμαχικούς αγώνες που διοργανώθηκαν στο παλιό γυμναστήριο της Άνδρου.

-- Στις 15 Ιουλίου, κινηματογραφική κάμερα κατέγραψε τις ασκήσεις επίδειξης των νεοαποκτηθέντων ελληνικών υποβρυχίων «Κατσώνης» και «Παπανικολής» στον όρμο του Νέου Φαλήρου.

-- Την ίδια μέρα, ο Ηρακλής Φοίβος κινηματογράφησε τις αρχαϊκές γιορτές που διοργανώθηκαν από τον Πέτρο Αξιωτίδη στο ναό του Απόλλωνα στη Θάσο, όπου ο Τάκης Μουζενίδης εκτέλεσε αρχαίους χορούς, καθώς και άλλα μνημεία του νησιού: η Αγορά, ο ναός του Ποσειδώνα, το ιερό του Διονύσου, η αψίδα του Καρακάλου κλπ.

-- Στις 22 Ιουλίου, ο ερασιτέχνης οπερατέρ Παναγιώτης Μακρόπουλος έλαβε πλάνα από την εκδρομή του Ομίλου Φιλάθλων του Ηρακλείου Κρήτης στο Γοργολαΐνι. Σκοπός ήταν η προβολή της ταινίας στον κινηματογράφο «Αλκαζάρ» της πόλης, αν και αυτή δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί.

-- Ο Ηρακλής Φοίβος και η «Φωτο Ελεκτρίκ» ανέλαβαν την κινηματογραφική διαφήμιση των εμπόρων και γενικότερα των συμμετεχόντων στην 3η Έκθεση Θεσσαλονίκης με προβολές εντός του χώρου της Εκθέσεως.

-- Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ήταν η ταινία που κατέγραφε τον αγώνα ελευθέρας πάλης του Τζιμ Λόντου με τον πολωνό Ζμπίσκο στο ασφυκτικά γεμάτο από κόσμο Παναθηναϊκό Στάδιο στις 2 Δεκεμβρίου. Μάλιστα ο διαιτητής υποδείκνυε στον οπερατέρ ποιες στάσεις όφειλε να λαμβάνει με την κάμερα!

Η πρωτοβουλία τόσο της διοργάνωσης του αγώνα όσο και της κινηματογράφησής του ανήκε στην εφημερίδα Η Αθλητική, η δε εταιρία «Σινέ-Οριάν» (ιδιοκτήτρια του «Αττικόν», όπου προβλήθηκε η ταινία από τις 10 Δεκεμβρίου) σχολίασε ότι το φιλμ συνέβαλε «εις την ανάπτυξιν του φιλάθλου πνεύματος» και διευκόλυνε «τας χιλιάδας του κόσμου, αίτινες λόγω της κακοκαιρίας και της ραγδαίας βροχής δεν ευτύχησαν να παρακο­λουθήσουν τον ιστορικόν τούτον αγώνα».

Το κόστος της ταινίας ξεπέρασε τις χίλιες δραχμές. Στην πρεμιέρα παρευρέθηκε ο Λόντος, ο οποίος ενημέρωσε τους θεατές για τις τεχνι­κές λεπτομέρειες του αγωνίσματος. Παρών ήταν και ο ολυμπιονίκης Δημήτρης Τόφαλος, στον οποίο μάλι­στα παραχωρήθηκε το φιλμ ύστερα από αίτημά του, προκειμένου να προπαγανδίσει υπέρ του αθλητισμού με προβολές του σ’ όλες τις γωνιές της Ελλάδας.

-- Στις 12 Δεκεμβρίου, η διεύθυνση του κινηματογράφου «Ολύμπια» του Πειραιά κινηματογράφησε την τελετή για τη γιορτή του αγίου Σπυρίδωνα, πολιούχου της πόλης. Οι προβολές ξεκίνησαν πέντε μέρες αργότερα.

-- Μέσα στη χρονιά κινηματογραφήθηκε και η εκδρομή του συλλόγου «Πανάγιος Τάφος» στα Ιεροσόλυμα, η οποία ωστόσο προβλήθηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα μόλις στις 17 Φεβρουαρίου 1929 στο «Σπλέντιτ» παρουσία πολλών επισήμων: μητροπολιτών, ανώτερων κληρικών, καθηγητών Πανεπιστημίου, βουλευτών κλπ.

Και κάποιες εξαιρετικά ενδιαφέρουσες ξένες παραγωγές:

-- Τον Απρίλιο του 1928 στη Νέα Υόρκη προβλήθηκε η «πλουσιωτέρα κινηματογραφική αναπαράστασις των κλασσικωτέρων τόπων της Ελλάδος», μια περιηγητική ταινία «τελειοποιηθείσα εις την Γερμανίαν» με τίτλο «Αι αρχαιότητες της Ελλάδος», που επιδείκνυε τους αρχαιολογικούς χώρους και τους θησαυρούς των μουσείων σε Κρήτη, Αθήνα, Σούνιο, Αίγινα, Ελευσίνα, Κόρινθο, Μυκήνες, Επίδαυρο, Τύ­ρινθα, Τεγέα, Σπάρτη, Μεγαλόπολη, Μιστρά, Μεσσήνη, Βουλκάνο, Φυγαλία, Ολυμπία, Δελφούς, Δήλο κλπ.

-- Ύστερα από συνεννόηση με το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, γερμανοαμερικανική εταιρία κινηματογράφησε τους μαθητές της σχολής Γ. Μεταξά, οι οποίοι χόρεψαν εθνικούς χορούς ντυμένοι με εθνικές ενδυμασίες.

-- Η «Καταστροφή της Κορίνθου» μετά το σεισμό της 22ας Απριλίου. Οι λήψεις έγιναν την επομένη –μάλλον από γαλλικό συνεργείο, καθώς η ταινία προβλήθηκε στο πλαί­σιο της Γαλλικής Έκθεσης στο Ζάππειο από τις 27.04. Μεταξύ άλλων φαίνονταν όλα τα καταρρεύσαντα κτίρια, οι δρόμοι και οι λεωφόροι της πόλης, όλα τα δημόσια κτίρια, το Ωδείο, το Γυμνάσιο, οι ναοί, οι φυλακές, το λιμάνι με τα ξένα πολεμικά πλοία, ο μεγάλος ζήλος των ξένων αγημάτων να βοηθήσουν τους σεισμοπαθείς, η επίσκεψη του Μητροπολίτη στους ξένους ναυάρχους και οι τιμές που του αποδόθηκαν, οι κατασκηνώσεις των πανικόβλητων σει­σμοπαθών και οι πρώτες βοήθειες.

-- Τον Ιούλιο του 1928, η «Pathe News» κινηματογράφησε την εκδρομή των μαθητών και των μαθητριών του ελληνικού σχολείου της συνοικίας Washington Heights του Μανχάταν στο City Island. Η κάμερα κατέγραψε τα παιχνίδια των παιδιών, αλλά και την εκτέλεση ελληνικών χορών, όπως αυτού της Τράτας

 [Η σελίδα ενημερώθηκε σύμφωνα με την τρίτη έκδοση του βιβλίου «Οι πρώτες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου», το οποίο μπορείτε να διαβάσετε εδώ: https://protestainies.blogspot.com/p/2025.html]